Odpady radioaktywne i ich utylizacja

ŁUKASZ KAMIŃSKI
Specjalista do spraw gospodarki odpadami, pasjonat nowoczesnych technologii w ochronie środowiska.

Odpady radioaktywne i ich utylizacja

Rosnący udział elektrowni atomowych w produkcji energii w niektórych państwach wynika z niekwestionowanych zalet tego procesu.

Przynosi zarazem szereg dodatkowych wyzwań, obok których nie można przejść obojętnie. W niniejszym artykule zastanowimy się nad gospodarowaniem odpadami promieniotwórczymi, jakich użycie wymusza opracowanie nowego systemu ich składowania i utylizacji. Poznaj sposoby unieszkodliwiania radioaktywnych substancji!

Rodzaje odpadów promieniotwórczych

Klasyfikacja pozostałości o właściwościach radioaktywnych opisuje poziom aktywności promieniotwórczej na powierzchni materiału. Pod uwagę bierze się także okres połowicznego rozpadu i wydzielaną energię termiczną. Odpady emitujące promieniowanie wymagają odrębnych metod składowania, które zabezpieczą środowisko naturalne przed zniszczeniem.

Możemy wyróżnić następujące kategorie:

  • niskoaktywne (LLW),
  • średnioaktywne (ILW),
  • średnioaktywne długożyciowe (ILW-LL),
  • wysokoaktywne (HLW).

Dokumentem, jaki szczegółowo reguluje kwestie składowania odpadów radioaktywnych, jest Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego.

Zawarta w nim klasyfikacja dodatkowo dzieli omawiane pozostałości według stanu skupienia (stałe, ciekłe, gazowe), palności, typu emitowanego promieniowania czy rodzaju materiału. Metodologia kwalifikowania do danej kategorii i podkategorii została dokładnie opisana w rozdziale 2. niniejszego rozporządzenia.

Składowanie i utylizacja odpadów radioaktywnych

Przepisy prawne przyjmują zasadę, że składowanie odpadów radioaktywnych musi przebiegać w „sposób zapewniający ochronę ludzi i środowiska w warunkach normalnych i sytuacjach zdarzeń radiacyjnych”. Przyjęte rozwiązania technologiczne powinny skutecznie zabezpieczać substancje radioaktywne przed rozlaniem, rozproszeniem i uwolnieniem. Podczas magazynowania pozostałości należy zapewnić warunki, jakie umożliwią sprawną segregację według obowiązującej klasyfikacji.

Substancje promieniotwórcze w stanie ciekłym podlegają magazynowaniu w specjalnych zbiornikach retencyjnych. Za ich wyposażenie i utrzymanie odpowiada ZUOP, który funkcjonuje na podstawie zezwolenia Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki. Aby móc rozpocząć proces oczyszczania, należy zaczekać do momentu uzyskania przez materiał odpowiedniej wartości rozpadu izotopów.

W przypadku niektórych materiałów radioaktywnych już samo składowanie prowadzi w długim terminie do eliminacji aktywności izotopów. Wówczas ścieki mogą zostać odprowadzone bezpośrednio do kanalizacji sanitarnej bez dodatkowego oczyszczania. W przeciwnym razie stosuje się rozmaite metody utylizacji, np. procesy sorpcyjne lub odparowanie.

Podobne wyzwania dotyczą odpadów promieniotwórczych w formie stałej. Ochrona radiologiczna opiera się na długoterminowym składowaniu ich w bezpiecznych warunkach, z zachowaniem rygorystycznych zasad segregacji materiału. Obecność różnorodnych izotopów promieniotwórczych wymusza wielomiesięczne przechowywanie substancji radioaktywnej w celu samoistnego zmniejszenia jej aktywności.

Pozostałości stałe podlegają magazynowaniu w pojemnikach ze stali, betonu lub tworzywa sztucznego. W przypadku radioaktywnego materiału w ciekłym stanie skupienia, należy zastosować zbiorniki wzmocnione od wewnątrz warstwą chemoodporną.

Składowisko odpadów promieniotwórczych w Polsce

Obecnie w Polsce istnieje jedno składowisko, gdzie umieszcza się odpady promieniotwórcze. KSOP Różan mieści się w województwie mazowieckim i umożliwia bezpieczne składowanie wypalonego paliwa jądrowego, rudy uranowej czy pozostałości podekontaminacyjnych. Obiekt powstał na początku lat 60. XX wieku i został wybudowany w celu przechowywania i utylizacji krótkożyciowych i średnioaktywnych odpadów o okresie połowicznego zaniku izotopów promieniotwórczych poniżej 30 lat.

Dowiedz się więcej o gospodarce śmieciami z pozostałych artykułów na blogu gruzy.pl. Skorzystaj również z kompleksowej oferty wywozu śmieci do legalnych punktów składowania i przetwarzania, spełniających kryteria ochrony środowiska naturalnego.

 

Odpady radioaktywne

Odpady radioaktywne

 

Zobacz też:

Zerowe sprawozdanie o odpadach
Kontener na odpady budowlane Poznań
Kontener na odpady budowlane Prudnik
Gdzie wyrzucać kafelki?
Co to są odpady budowlane?
Gdzie wyrzucać drewno?